Groot is Habibe Disci (74) niet. Je zou haar zo over het hoofd zien tussen alle buitenlandse toeristen en massa’s Turken in de bekende Istiklal winkelstraat van Istanbul.
Ik zie het kromgetrokken omaatje regelmatig. Van ’s ochtends vroeg tot ‘s avonds laat sleept ze een kar achter zich aan die hoger is dan zij zelf. Daarin verzamelt ze karton, oud papier en plastic flesjes. Het geld dat ze zo bijeensprokkelt is niet bedoeld als aanvulling op haar pensioentje, maar om haar dochter en schoonzoon – beiden arbeidsongeschikt – wat extra geld toe te stoppen.
Overal in Istanbul, waar afvalscheiding niet door de stad wordt georganiseerd, zie je werklozen met dezelfde soort karren bruikbaar materiaal uit afvalcontainers vissen.
Sinds kort hebben ze ‘concurrentie’. Steeds meer Turken doen mee aan een nieuwe rage die is overgewaaid uit Nederland en België: het inzamelen van schroefdopjes van petflessen. De opbrengst is voor de aankoop van rolstoelen.
Ik zag de inzamelbakken al in de vertrekhal van de Atatürk luchthaven, in de wachtruimte van onze veerboot in Kadıköy en op andere plekken waar veel mensen langskomen. Vooral in de wijken Kadıköy, Nişantaşı, Cihangir, Tophane, Beyoğlu, Karaköy zijn mensen actief. Gooi daar je verzamelde dopjes in de opgehangen plastic watercontainers.
De trend is nu opgedoken in andere steden. In Denizli heeft een Japanse vrouw haar Golden Retriever geleerd om plastic flesjes te verzamelen. In Antalya doen studenten van het onderzoekscentrum voor milieuproblemen van de Akdeniz Universiteit ook mee aan de actie.
Coördinator Huriye Oğuz zegt dat ze voor 150 kilo flessendopjes een rolstoel kunnen kopen. ‘Voor een speciale prijs van 150 Turkse Lira (Euro 60) via onze campagne.’
Özlem Kurt, een werkloze moeder, heeft een rolstoel voor haar 5-jarig dochtertje Gülperi bij elkaar gespaard door wekenlang van deur tot deur te gaan en te vragen om flessendopjes. Haar dochtertje kan nu eindelijk zelf de deur uit met de rolstoel die ze via de Akdeniz universiteit kreeg.
Ik doe ook mee aan de campagne en hoop dat er steeds minder plastic zal worden weggegooid. Helaas heeft recycle-omaatje Habibe niets aan deze nieuwe rage. Dus als u Istanbul bezoekt en u ziet haar rondscharrelen met die grote kar, stop haar dan zo onopvallend mogelijk wat Turkse lira’s toe. U kunt verzekerd zijn van haar dankbare glimlach.
In: DePers