Een minaret is een slanke toren bij een moskee. Meestal maakt de minaret onderdeel uit van de moskee en is hij er aan vastgebouwd. Het woord minaret is afgeleid van het Arabische woord manarah, dat vuurtoren betekent.
Het belangrijkste doel van de toren is de gelovigen vijf keer per dag oproepen tot het gebed, thuis of in de moskee. Tot honderd jaar geleden moest de gebedsoproeper (muezzin) van binnenuit tot bovenin de minaret klimmen om vanaf het balkon zo hard hij kon de gelovigen toe te roepen dat de tijd voor het gebed was aangebroken. Tegenwoordig kan hij op de begane grond blijven en een microfoon gebruiken om de moslims met luidsprekers aan te moedigen deel te nemen aan het gebed.
Ook het klokkengelui in een kerktoren dient onder meer om de gelovigen te laten weten dat het tijd is voor gebed, om naar de kerk te komen voor een reguliere mis of een bruilofts- of uitvaartdienst.
Hele kleine buurtmoskeetjes in dorpjes hebben geen minaret maar alleen een luidspreker. Soms is er alleen een balkon, zoals in de Kruidenbazaar, wanneer er geen ruimte is voor een minaret.
In de Ottomaanse tijd hadden alle moskeeën slechts één minaret. Alleen moskeeën die voor sultans waren gebouwd mochten er twee. En bij hoge uitzondering meer: zoals de vier op de hoeken van de Hagia Sophia nadat de kathedraal in 1453 door sultan Mehmet de Veroveraar was omgedoopt tot en moskee. Ook de koninklijke Süleymaniye moskee (1557) heeft er vier.
De Blauwe Moskee (1616) heeft er zelfs zes! Volgens de legende kwamen die tot stand na een misverstand tussen sultan Ahmed I die opdracht gaf tot de bouw van de moskee en zijn architecten. Hij zou gezegd hebben ‘ik wil een moskee met gouden (‘altın’ in het Turks) minaretten’. De architecten verstonden echter met ‘altı’ (zes in het Turks) minaretten.
Toen de moskee klaar was, waren de Arabieren in Mekka woedend. Hoe hadden ‘die arrogante Turken’ het gewaagd een moskee te bouwen met meer minaretten als ‘onze Grote Moskee’ op de heilige geboortegrond van de islam. De sultan had geen zin in een slepende ruzie met de zwaar beledigde Arabieren en gaf hen een grote zak met goud zodat zij meer minaretten konden bouwen dan de zes die zijn moskee flankeerden.
De kinderachtigheid ten top. Maar de Arabieren kregen hun zin en bouwden meer minaretten dan de Turken: de Grote Moskee in Mekka is steeds verder uitgebreid en heeft er nu zelfs vijftien!
De gouden regel dat alleen een moskee voor een sultan meer dan een minaret mocht hebben is afgeschaft met het afschaffen van de Ottomaanse monarchie in 1922 en het in ballingschap sturen van de laatste sultan.
De meeste nieuwe moskeeën van enige omvang hebben er tegenwoordig standaard twee. Maar de gewoonte van de opdrachtgever om de torens te gebruiken om ermee te pronken is nog springlevend. President Erdogan wilde niet onderdoen voor de grote sultans en liet de Grote Çamlıca Moskee bouwen als de grootste van Turkije. Met zes minaretten!