Istanbul was de tweede stad in Europa – na Londen – waar een ondergrondse werd aangelegd. Toen deze metro in 1874 werd geopend, kreeg deze de naam “De Metrospoorlijn van Constantinopel. Van Galata naar Pera”.
Een indrukwekkend lange naam voor de kortste metrolijn ter wereld: een ondergrondse met slechts een halte! Een echte metro kun je het dus niet noemen. Het is een funiculaire, een kabelbaantje met twee tramachtige voertuigen die elkaar in balans houden.
Het ondergrondse ritje is altijd populair geweest. Niet alleen in de begindagen van de met stoom aangedreven motoren en verlichting met gaslampen, maar ook nu nog als het elke keer tegen de honderd passagiers per rit binnen 90 seconden naar de bestemming brengt.
De ultrakorte rit neemt je namelijk mee op een zeer steile heuvel van Karaköy naar Tünel Square, aan het begin van Istiklal Caddesi, de giga populaire winkelpromenade en de hoofdader van het nachtleven in Beyoglu.
De Franse ingenieur Eugene Henri Gavand, die Constantinopel in 1867 als toerist bezocht, bedacht het oorspronkelijke project. Hij zag dat talloze Europese kooplieden en bankiers in Galata werkten, dichtbij het water van de Gouden Hoorn waar de haven, de handel, de kantoren en de banken waren. Ze woonden bergop in de wijk Pera, ongeveer 60 meter hoger.
De enige directe verbinding tussen die twee wijken was een steil en smal straatje waar het elke dag overvol was met zo’n 40.000 voetgangers. Gavand zag het ondergrondse spoorlijntje als een soort lift die de dagelijkse gang tussen huis en werk zou vergemakkelijken.
Gavand kreeg na twee jaar onderhandelen toestemming van de Osmaanse Sultan Abdulaziz om het project te starten.
Tot in de jaren 1970 waren de rijtuigen van donker hout bedekt met vele lagen glimmende lak. Daarna werden de oude rijtuigen ingruild voor Parijs-achtige voertuigen met rubberen wielen. Vandaag de dag maken zo’n 12.000 mensen per dag gebruik van de Tünel.
Je vindt dit super handige metrolijntje onderaan de steile heuvel waarop de Galatatoren staat. Ga eerst de Galatabrug over. Steek dan de drukke verkeersweg over (houdt links aan) waarlangs ook de tram rijdt. Op het hoekgebouw staat met grote letters I.E.T.T. (İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel).
Een van mijn wandelingen voert je langs Tünel.
Bestel mijn wandelgids hier:
https://www.odyssee-reisgidsen.nl/gids/wandelen-in-istanbul